پخش چای در شهرکرد| بورس چای در شهرکرد
تی سنس فروشگاه اینترنتی چای در شهرکرد
فروش انواع چای سیاه در شهرکرد
چای سیاه از محبوب ترین نوشیدنی های جهان است
کافئین و تانین = آرام بخش دستگاه عصبی.
تئوفیلین = ساختاری مانند کافئین دارد که در چای سبز و سیاه موجود است , شل کردن عضلات، افزایش دهنده جریان خون در کلیهها , افزایش انقباض پذیری و کارایی عضلات قلب، تنظیم ضربان قلب، کاهش فشار خون و اثرات التهابی.
تیانین = طعم دهنده چای است.
کاتچین = در چای سبز و سیاه وجود دارد اما در چای سبز بیشتر است , این ماده ضد سرطان , کاهش دهنده چربی بدخون و ضد ویروس است و ازافزایش قند خون جلوگیری می کند.
فلوراید و فلووانوئید که سبب استحکام دندان است و از ایجاد بویبددهان پیشگیری می کند.
ویتامین های B کمپلکس C , و E نیز در چای وجود دارد.
ویتامین C که کاهش دهنده اضطراب است و علائم سرماخوردگی را برطرف می کند.
ویتامین ب کمپلکس و ویتامین ای نیز سبب بهبود سوخت و ساز بدن می شود.
رفع خواب آلودگی , تقویت نیروی فکر , گوارش بهتر غذا و کاهش علائم میگرن از دیگر خواصل مهم چای است.
فروش انواع چای سر گل بهاره ممتاز در شهرکرد
چای سیاه سرگل بهاره همان چای ممتاز بهاره است که از غنچه و برگ بالایی بوتهی چای در فصل بهار تولید می شود و چون در تولید این نوع چای از برگ های جوان روی بوته چای در فصل بهار استفاده می شود به آن چای سیاه سرگل بهاره هم گفته می شود.این محصول بواسطه برداشت در فصل بهار و یا اصطلاحا چین اول، حاوی مواد مغذی بسیار زیادی بوده که بیشترین فواید را برای سلامت و زیبایی دارد.
چای سیاه سوزنی یا همان چای لیزری در شهرکرد
کیفیت چای سیاه سوزنی ایرانی درصورتیکه بطورصحیح دم کشیده شود، کمتراز انواع چایی های مرغوب و برتر دیگر نبوده و فقط در میزان چای خشکی که درقوری ریخته می شود با چایی های دیگر متفاوت می باشد که باید یک قاشق بیشتر ریخته شود. در چای قلم، ساقه های فوقانی نگهدارنده ی شاخسارها (جوانبرگ) چای نیز بطور پراکنده در آن پخش بوده و درهنگام دم کشیدن چای، تراوش مواد مفید و سودمند ساقک های خشک شده، رنگ و عطر خاصی به نوشیدنی می دهد که علاوه بر ظاهری بسیار زیبا و جذاب، عطر نوشیدنی را دلچسب تر و با طراوت می نماید.
چای سیاه شکسته ممتاز در شهرکرد
از محصولات تی سنس می توان به چای سیاه شکسته ممتاز اشاره نمود که از بهترین نوع برگ چای ممتاز بهاره تولید شده و فاقد هرگونه رنگ و طعم دهنده های غیر مجاز است.
این محصول تی سنس یکی از بهترین محصولات چای ایرانی می باشد .این چای بدلیل عطر و طعم بسیار خوب و همچنین رنگدهی طبیعی بالا یکی از پرفروش ترین محصولات چای ایرانی می باشد.
چای سیاه باروتی در شهرکرد
چای سیاه باروتی همان چای سیاه است که طی مراحلی به گلوله های ریز سیاه رنگ تبدیل شده است. چای باروتی را در ایران بیشتر به نام چای کله مورچه یا سی تی سی میشناسند. دلیل نامگذاری چای باروتی یا کله مورچه به این دلیل است که دانه های این چای گلوله ای شکل هستند و به سر مورچه شبیه اند. جالب است بدانید که این چای هم از برگ های گیاه کاملیا سیننسیس تهیه میشود و پایه تولید این چای همان گیاهی است که چای های سیاه، سبز و سفید از آن تهیه میشود و تنها تفاوت آن روش تهیه و به دست آوردن شکل گلوله ای چای باروتی است.
چای سیاه قلم درشت در شهرکرد
یک نوع چای سیاه با ظاهری درشت تر از سایر انواع چای سیاه و طعم و رنگی منحصر به فرد. اولین ویژگی مطرح شده در مورد این نوع چای قرار گرفتند آن در دسته بندی چای های سیاه است. چای سیاه و سبز و حتی اولونگ همگی از گیاه کاملیا سیننسیس تولید می شوند و تفاوت آن ها در شیوه تهیه است. برای تولید چای سیاه بر خلاف چای سبز، گیاه قبل از خشک شدن یک دوره تخمیر (اکسایش) را تجربه می کند و بعد خشک می شود. واژه قلم که در معرفی این نوع چای به کار رفته است حاکی از خصوصیات فیزیکی چای و همچنین قسمتی از گیاه چای است که در تهیه آن مورد استفاده قرار گرفته است. چای قلم از قسمت ساقه گیاه چای تولید شده است. و در مورد قلم درشت بودن این نوع از چای باید بگوییم که چای قلم در بازار چای به دو دسته قلم درشت و قلم متوسط تقسیم می شود. این دو دسته میزان کوچک و بزرگ بودن دانه های چای را بیان می کنند. اما این که بزرگی و کوچکی دانه های چای سیاه چه تأثیری دارند را بعداَ بررسی خواهیم کرد. در آخر واژه بهاره اخرین ویژگی این نوع چای است. چای در سه فصل بهار، تابستان و پاییز برداشت می شود.
چای سیاه قلم ریز در شهرکرد
چای سیاه قلم ریز ایرانی ازجمله محصولات پرطرفدارکارخانه های چای سازی خطه سرسبز و باطراوت بویژه دراستان گیلان بوده که به دلیل شهرت خوش طعمی، درمیان هموطنان عزیز، با استقبال فراوانی همراه می باشد. چای سنتی قلم درشت ترین چایی ایرانی می باشد.
کیفیت چای قلم ایرانی درصورتیکه بطور صحیح دم کشیده شود، کمتراز انواع چایی های مرغوب و برتر دیگر نبوده و فقط در میزان چای خشکی که درقوری ریخته می شود با چایی های دیگر متفاوت می باشد که باید یک قاشق بیشتر ریخته شود. درچای قلم، ساقه های فوقانی نگهدارنده ی شاخسارها (جوانبرگ) چای نیز بطور پراکنده در آن پخش بوده و درهنگام دم کشیدن چای، تراوش مواد مفید و سودمند ساقک های خشک شده، رنگ و عطر خاصی به نوشیدنی می دهد که علاوه بر ظاهری بسیار زیبا و جذاب، عطر نوشیدنی را دلچسب تر و با طراوت می نماید.
چوب چای در شهرکرد
بی تردید هموطنان عزیز اطلاع دارند که مردم سخت کوش و زحمتکش شمال کشور غالبا به شیوه های دستی و سنتی برگ سبز چای را برداشت می کنند و در هنگام برداشت به این شیوه غالبا غنچه فوقانی چای با برگ های اول، دوم، سوم و گاهی با برگ چهارم چای همراه است که همه اجزای فوق به ساقه نگهدارنده در قسمت فوقانی متصل بوده و سپس درمراحل چایسازی، تعدادی ازخرده های ساقه، درهنگام غربال گری چای سیاه تولید شده به صورت پراکنده به مقدار متفاوت در انواع درجه بندی شده چای سیاه باقی مانده و این مقدار در چای سرگل و ممتاز به کمترین میزان خود می رسد و در چای قلم و شکسته و باروتی به ترتیب در مقادیر بیشتری وجود دارد. مردم بومی منطقه نیز قریب به یقین به علت خاصیت های مفید وسودمند ساقه های خرد شده، سعی ننموده اند که ساقه زدایی را بطور کامل از چای تولید شده انجام دهند.
چای سبز در شهرکرد
چای سبز از متداول ترین نوشیدنی ها در آسیا بخصوص آسیای شرقی است. بزرگترین تولید کننده ی چای سبز در دنیا کشور چین است. هر چند در ایران هم چای سبز ایرانی مرغوب تولید می شود.
چای سبز شکسته ممتاز در شهرکرد
این نوع چای سبز که در درجه ی عالی قرار دارد، کیفیتی نظیر چای سرگل دارد، با این تفاوت که درصد خلوص آن کمتر می باشد و در کارخانه چای، توسط فیلتر های مخصوص جداسازی می شود. زمان دم این نوع چای کمی بیشتر از چای سرگل بوده و از ماندگاری کمتری برخوردار است. ولی اگر به روش درست و با آب مناسبی دم شود، از نظر طعم تفاوت چندانی با چای سرگل نخواهد داشت.
چای سبز قلم ممتاز در شهرکرد
ترکیبی از ساقه و برگ های درشت چای می باشد. این چای پس از دم کشیدن عطر و طعمی خوش دارد که برای طرفداران چای سبز انتخاب مناسبی است. این محصول با حفظ کیفیت و خواص چای سبز و مقداری مقرون بصرفه تر عرضه میشود. برای دم کردن چای سبز کافیست یک قاشق از این چای را در قوری ریخته و یک لیوان آب جوش زلال به قوری اضافه کنید و پس از پنج الی هفت دقیقه میل نمایید. تفاوت این چای با نوع ممتاز خود در ساقه های موجود در آن و اندازه درشت برگ ها است. این نکته باعث تفاوت در قیمت این محصولات نیز شده است. چای سبز برخلاف چای سیاه تخمیر نمیشود. به عبارتی فرآیند تخمیر از آن حذف شده و حالت سبزی برگ ها را در خود نگه میدارد.
چای سفید در شهرکرد
چای سفید، از برگ های چای رسیده به دست می آید. وقتی غنچه چای هنوز باز نشده است، آن را می چینند و قبل از این که برگ های چای خشک شوند، آنها را بخار می دهند. چای سفید نسبت به دیگر انواع چای در مقادیر کمتری تولید شده و از این جهت قیمت آن گرانتر تمام میشود. نامگذاری چای سفید ، ناشی از پرزهای سفید نقرهای جوانههای نشکفته گیاه چای است که به آن سفید می دهد، هر چند دم کرده آن به رنگ زرد کم رنگ است. میزان کافئین موجود در چای سفید در مقایسه با چای سبز یا چای سیاه بسیار کمتر است. در هر فنجان از چایسفید تنها ۲۸ میلیگرم کافئین وجود دارد. چای سفید دارای مقدار زیادی کاتشین است. کاتشین باعث کاهش بیماری های قلبی عروقی، سرطان ها ، سکته ها،دیابت و خطرات حاصل از اشعه ماورای بنفش بر پوست می گردد
گرمنوش چای در شهرکرد
نوعی نوشیدنی است که چای جز اصلی آن است و سایز جز ها از گل، برگ، ساقه، ریشه، دانه، پوستِ میوه یا اجزای دیگر گیاهان دارویی که قابل حل در آب است، به صورت خشک یا تازه مورد استفاده قرار میگیرد. دم کردن یا گرفتن عصاره به وسیلهٔ آب متداولترین و قدیمیترین روش به کار بردن داروهای گیاهی است.
چای سیاه میخک در شهرکرد
یک وقت های دلم فقط چای سیاه میخواد برای غروب های زمستون،با عطر میخک که عالیه ، حتما امتحان بکنید.
میخک عطر تندی و گرمی دارد برای همین خیلی کم باید مصرف شود .
چای دارچین در شهرکرد
مخلوط چای سیاه و دارچین نیوشا از خواص دارچین از جمله تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل بیماری هاست و همچنین کاهش و تسکین دردهای عضلانی بهره مند می باشد. عطر و طعم بی نظیر چای دارچین درکنار ویژگی های بی شمار آن به محبوبیت این محصول افزوده است.
چای سیاه هل در شهرکرد
گرمنوش چای سیاه هل یکی دیگر از دمنوش های مفید و خوش طعم محصولات تی سنس است. مصرف گرمنوش چای سیاه هل تی سنس سبب خوشبو شدن دهان شده و زخم های دهان را بهبود میدهد. گرمنوش هل تی سنس همچنین تب را کاهش و سرماخوردگی را درمان میکند. این دمنوش تسکین دهنده درد روماتیسم است. یکی از خواص ویژه و بسیار ارزشمند چای هل، جلوگیری از تشکیل خلط در گلو است. دانه های هل خاصیت داروی اکسپکتورانت را دارد و سینوس ها و برونش ها، بینی و سینه را از خلط و ترشحات اضافی پاک می کند. هل همان طور که ذکر شد خواص گرمابخش و انرژی زا دارد از این رو به بهبود روحیه و بازیابی انرژی و توان از دست رفته کمک می کند. گرمنوش چای سیاه هل تی سنس از ترکیب هل و چای سیاه به دست آمده و جزو گرمنوش های مخلوط چای سیاه است.
چای سیاه گل محمدی در شهرکرد
چای گل سیاه یا گرمنوش گل محمدی یک نوشیدنی معطر و فوقالعاده با خواص مثالزدنی و پرخاصیت برای آنهایی است که علاقهمند به نوشیدنیهای گرم هستند. شما میتوانید از این گلبرگهای خوشرنگ و معطر چای تهیه کرده و یک نوشیدنی صد درصد ایرانی و آرامبخش تهیه کنید.
چای سیاه به لیمو در شهرکرد
چای سیاه یکی از محبوبترین نوشیدنیهای دنیا است که ترکیبات متنوعی از آن، با دیگر گیاهان معطر و دارویی وجود دارد. از این رو تی سنس ، محصول مخلوط چای سیاه و گیاه بهلیمو را به بازار عرضه کرده است. این چای علاوه بر طعم بینظیر و عطر عالی، خواص بسیاری نیز دارد. بهلیمو از خوشبوترین گیاهان دارویی است و ترکیب آن با چای سیاه سیلان، عطری مشابه لیمو میدهد. به لیمو گیاهی با برگهای سبز معطر است که خواص دارویی و درمانی بسیاری دارد. پس از چیدن برگهای بهلیمو به صورت تازه یا خشک شده، میتوان از آن استفاده کرد. این چای، فاقد هرگونه مواد افزودنی و شیمایی است. بهمنظور تولید محصولاتی با کیفیت در حوزه سلامتی، تی سنس از بهترین و با کیفیتترین مواد اولیه استفاده میکند. چای سیاه و گیاه بهلیمو تی سنس در بستهبندی زیبا عرضه میشود. مزیت این بستهبندی، جلوگیری از نفوذ رطوبت است که چای را طولانیتر تازه نگه میدارد.
استان چهارمحال و بختیاری
مختصات: ۳۲°۱۹′۳۹″شمالی ۵۰°۵۱′۱۷″شرقی / ۳۲٫۳۲۷۵°شمالی ۵۰٫۸۵۴۶°شرقی
چهارمحال و بختیاری
مرکز شهرکرد
مساحت ۱۶٬۴۲۱ کیلومترمربع
جمعیت (۱) ۹۴۷۷۶۳ نفر (۱۳۹۵)
پراکندگی ۵۱٫۶
تعداد شهرستانها ۱۰
منطقه زمانی IRST (گرینویچ+۳:۳۰)
-تابستان (دیاستی) IRDT (گرینویچ+۴:۳۰)
نماینده ولی فقیه محمدعلی نکونام
استاندار اقبال عباسی
استان چهارمحال و بختیاری یکی از استانهای کشور ایران است. مرکز این استان شهرکرد است.
این استان با گسترهای برابر با ۱۶٬۴۲۱ کیلومتر مربّع یک درصد از کل وسعت ایران، بیست و دومین استان کشور از نظر پهناوری میباشد.استان چهارمحال و بختیاری از جمله بخشهای کوهستانی فلات مرکزی ایران محسوب میشود و ۳۱ درجه و ۹ دقیقه تا ۳۲درجه و ۳۸ دقیقه عرض شمالی و ۴۹ درجه و ۳۰ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۲۶ دقیقه طول شرقی گرینویچ قرار دارد. این استان از شمال و مشرق به استان اصفهان، از مغرب به استان خوزستان، از جنوب به استان کهگیلویه و بویراحمد و از سوی شمال غربی به استان لرستان محدود میشود. زبانهای لری بختیاری، فارسی و ترکی در میان ساکنان این استان رایج است. در مرکز استان، هفشجان، بروجن، فرخ شهر، گندمان و برخی دیگر از شهرهای استان به زبان فارسی با لهجه خاص خود صحبت میکنند.
مرکز این استان شهرکرد است و با ۲۰۶۶ متر ارتفاع از سطح دریا، بلندترین مرکز استان کشور ایران است.میانگین ارتفاع در استان چهارمحال و بختیاری حدود ۲۱۵۳ متر است و به همین خاطر استان چهارمحال و بختیاری را بام ایران میدانند.
تقسیمات کشوری
نوشتار اصلی: فهرست شهرستانهای استان چهارمحال و بختیاری
بر پایه آخرین بخشبندی سیاسی کشور، استان چهار محال و بختیاری دارای ۱۰ شهرستان، ۴۳ شهر، ۲۶ بخش و ۵۱ دهستان است. شهرستانهای این استان عبارتند از: شهرکرد، بروجن، لردگان، فارسان، اردل، کوهرنگ، کیار، بن، سامان و شهرستان خانمیرزا.
شهرها و شهرستانها
نوشتار اصلی: فهرست شهرهای استان چهارمحال و بختیاری
شهرکرد مرکز کنونی این استان بهشمار میرود. محل شهرستانها و بخشها و تفکیک مراکز شهری به صورت زیر است:
نقشه شهرستان بخش مرکز بخش مراکز شهری
شهرکرد مرکزی شهرکرد هفشجان، کیان، طاقانک، نافچ
لاران سورشجان سودجان، هارونی
فرخشهر فرخ شهر
بروجن مرکزی بروجن فرادنبه، سفیددشت، نقنه
گندمان گندمان
بلداجی بلداجی
لردگان مرکزی لردگان
فلارد مالخلیفه
منج منج
رودشت سردشت
فارسان مرکزی فارسان گوجان
جونقان جونقان پردنجان، چلیچه
باباحیدر باباحیدر فیل آباد
اردل مرکزی اردل رستم آباد، دشتک، کاج
میانکوه سرخون
کوهرنگ مرکزی چلگرد
بازفت بازفت
دوآب صمصامی صمصامی
کیار مرکزی شلمزار گهرو، دستنا
ناغان ناغان
بن مرکزی بن وردنجان
شیدا یانچشمه
سامان مرکزی سامان
زاینده رود هوره
خانمیرزا مرکزی آلونی
ارمند روستای ارمند
پیشینه در بخشبندی کشوری
منطقه چهارمحال همواره از بلوکات اصفهان بهشمار میرفته؛ مسعود میرزا ظل السلطان، در دوسفر پی در پی خود به چهارمحال، آن را بلوکی سرد، بسیار آباد، پر نعمت و پرجمعیت، با چراگاههای سبز و خرم و چمنهای زیاد و آب فراوان وصف کرده و افزوده چهارمحال مشهور به هند کوچک است و بهترین بلوک اصفهان پس از لنجان میباشد.[۹] چهارمحال و بختیاری تا پیش از سال ۱۳۳۲ خورشیدی در قالب شهرستان شهرکرد و بختیاری از شهرستانهای استان اصفهان بهشمار میآمد. در این سال، شهرستان شهرکرد از استان اصفهان جدا و به عنوان فرمانداری مستقل بختیاری و چهارمحال در تقسیمات سیاسی کشور قرار گرفت. در دههٔ ۳۰ با تغییر رویکردهای حکومت در سال ۱۳۳۷ شمسی فرمانداری مستقل بختیاری و چهارمحال به فرمانداری کل ارتقاء مییابد و در گسترهٔ آن فرمانداریهای تازه بروجن و نیز بخشهای نو شوراب و گندمان ایجاد میگردند. در مصوبه سال ۱۳۵۲ هیئت وزیران، فرمانداری کل چهارمحال و بختیاری به استانداری چهارمحال و بختیاری ارتقاء یافت.[۱۰]
دربارهٔ نام استان
وجه تسمیه
نام چهارمحال و بختیاری اشاره به دو بخش منطقه چهارمحال و منطقه بختیاری دارد. چهارمحال بخشی روستانشین میان اصفهان و منطقه ایلنشین بختیاری بود. محال جمع مکسر واژه محل به معنی جا و مکان است و چهار محال یعنی چهار ناحیه که عبارت بودند از: لار، کیار، میزدج و گندمان. در بخشبندی کنونی استان، لار در شهرستان شهرکرد، شهرستان سامان و شهرستان بن، میزدج در شهرستان فارسان، کیار در شهرستان کیار و گندمان در شهرستان بروجن قرار میگیرد. منطقه بختیاری نیز که از دیر باز کوچ گاه ایل بزرگ بختیاری بوده و هست، هماکنون دربردارنده شهرستانهای کوهرنگ، اردل و لردگان و بخش ناغان شهرستان کیار میباشد.
هفشجان مرکز پیشین چهارمحال تا پایان عصر صفوی، کیان مرکز چهارمحال در دوره افشاریه، چالشتر مرکز چهارمحال در دوره زندیه و در میانه قاجاریه و شهرکرد یا دهکرد پیشین مرکز استان از دوره پهلوی و بهطور رسمی از سال ۱۳۵۲ مرکز استان بختیاری و چهارمحال میباشد. منطقه بختیاری استان چهارمحال و بختیاری نیز در واقع بخش گرمسیری ایل بختیاری است که بیشتر کوچ رو هستند.
تقسیمبندی استان چهارمحال و بختیاری به دو منطقه چهارمحال و منطقه بختیاری/قسمت آبی: چهارمحال و قسمت قرمز: بختیاری
تغییر نام استان
برخی از مردم استان و مسئولین استانی و کشوری معتقد به تغییر نام این استان هستند. دلیل اصلی این گروه طولانی بودن نام استان است. طولانی بودن نام استان سبب حذف یکی از بخشهای نام استان میشود، گاه چهار محال خوانده میشود و گاه بختیاری و در هر صورت باعث میشود که مقصود اصلی از آن بدست نیاید. در برخی موارد هم در نامه نگاریها نام کوتاه شده چ و ب به کار میبرند که چوب خوانده میشود. برخی دیگر بر این باور اند که نام استان باعث ایجاد شکاف بین مردم استان میشود و با وجود کوچکی استان، آن را به دو بخش تقسیم میکند. این توده معتقدند هویت یک استان باید همانند هویت یک کشور از همبستگی کامل برخوردار باشد و مردم آن بر پایه نژاد بخشبندی نشوند.
تغییر نام استان به دلیل نگرانی از واکنش بختیاریها استان هنوز عملی نشدهاست.
جمعیتشناسی
نوشتار اصلی: جمعیتشناسی استان چهارمحال و بختیاری
جمعیت این استان در سال۱۳۹۰، ۸۹۵۲۶۳ نفر گزارش شدهاست.
اقوام
نمودار اقوام استان چهار محال و بختیاری
لر بختیاری (۵۶٫۳٪)
فارس (۳۰٫۵٪)
ترک قشقایی (۱۲٫۱٪)
نمیدانم (۰٫۵٪)
دیگر (۰٫۶٪)
در پژوهشی که شرکت پژوهشگران خبره پارس به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۸۹ انجام داد و برپایه یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان ۲۸۸ شهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامی که در این نظر سنجی نمونهگیری شد در استان چهارمحال و بختیاری به قرار زیر بود:[۱۳]
جدول اقوام مناطق شهری و روستایی استان چهار محال و بختیاری
ردیف
اقوام (به ترتیب الفبایی)
شهر(%)
روستا(%)
مرد(%)
زن(%)
کل استان(%)
۱ بلوچ – – – – –
۲ ترک قشقایی ۱۵٫۳ ۸٫۷ ۱۴٫۶ ۹٫۶ ۱۲٫۱
۳ شمالی – – – – –
۴ عرب – – – – –
۵ فارس ۴۴٫۹ ۱۵٫۲ ۲۹٫۲ ۳۰٫۹ ۳۰٫۵
۶ کرد – – – – –
۷ لر بختیاری ۳۸٫۸ ۷۵ ۵۵٫۲ ۵۸٫۵ ۵۶٫۳
۸ سایر – ۱٫۱ – ۱٫۱ ۰٫۵
۹ بدون جواب یا نمیدانم ۱ – ۱ – ۰٫۵
زبان
مردم استان چهار محال و بختیاری به دو قسمت چهارمحالیها و بختیاریها تقسیم میشوند. چهار محالیها عموماً به زبان فارسی و ترکی و با لهجه خاص خودشان صحبت میکنند و بختیاریها هم به گویش بختیاری که شاخهای از زبان لری است صحبت میکنند. در ۵ شهرستان از ۹ شهرستان این استان زبان گویش بختیاری رایج است که این شهرستانها عبارتند از: اردل، کوهرنگ، فارسان، لردگان و کیار. در شهرستانهای شهرکرد، بروجن، سامان وبن لهجههای محلی فارسی و ترکی رایج است. بهطور خاص مردم شهرهای شهرکرد، هفشجان، بروجن و فرخشهر و برخی دیگر مناطق به زبان فارسی صحبت میکنند، لهجههای دهکردی، هوشگانی، اورجنی و قهفرخی مخصوص شهروندان این استان میباشد که از ریشه فارسی پهلوی است و در آن لغات ترکی و عربی زیادی وجود ندارد. زبان ترکی قشقایی نیز بیش از ۱۲ درصد جمعیت ساکنین استان را شامل میشود. بهطور خاص مردم شهرهای کیان، بلداجی، سامان، بن، فرادنبه و جونقان به زبان ترکی صحبت میکنند. بر پایه تحقیقات پروفسور گرهارد دوئرفر گویشهای ترکی رایج در چهارمحال در گروه زبانی اوغوزی میانه و جنوبی قراردارد، همچنین زبان ترکی رایج در فرادنبه و شهرکیان، از بکرترین لهجههای زبان ترکی در ایران میباشد.
دانشنامه ایرانیکا در مقاله زبان لری زبان مردم این استان را از نظر جغرافیایی نیمی فارسی و نیمی لری معرفی میکند. وبگاه میراث فرهنگی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری زبان لری بختیاری را به عنوان زبان عمومی در این استان معرفی میکند.دانشنامه جهان اسلام گویش مردم این استان را فارسی با گویش بختیاری معرفی میکند.[۱۸] در برخی شهرستانهای این استان مانند شهرکرد و بروجن لری جای خود را به فارسی دادهاست. برخی منابع نیز گویش ساکنان این استان را فارسی، ترکی قشقائی و گویش بختیاری معرفی میکنند.
ارامنه: نواحی شرقی استان چهار محال و بختیاری شامل شهرستانهای شهرکرد و بروجن از دیرباز سکونت گاه گروههایی از ارامنه بودهاست. هر چند در دهههای اخیر تعداد بسیاری از ارامنه چهار محال و بختیاری به اصفهان مهاجرت کردند. روستاها ارامنهنشین چهار محال عبارت بودند از تشنیز، واستیگان، گیشنیگان، احمدآباد، شلمزار، قلعه کشیش، لیواسیان، ده ارمنی،سیرک و غیره.
در جدول زیر نام شهر و روستایهای مختلف استان و زبان گفتاری مردم آن مشخص شدهاست.
زبان مردم بومی شهرهای استان چهار محال و بختیاری
نام شهرستان شهر/روستا زبان
شهرستان شهرکرد شهرکرد فارسی لهجه دهکردی
هفشجان فارسی لهجه هوشگانی
فرخ شهر فارسی لهجه قهفرخی
چالشتر فارسی
نافچ فارسی
سورشجان لری بختیاری
کیان ترکی قشقایی
شهرستان بن بن ترکی قشقایی
شهرستان سامان سامان ترکی قشقایی
شهرستان بروجن بروجن فارسی لهجه بروجنی
فرادنبه ترکی سلجوقی و قشقایی
سفیددشت ترکی قشقایی
نقنه فارسی
گندمان فارسی
بلداجی ترکی
شهرستان اردل اردل لری بختیاری
ناغان لری بختیاری
دوپلان لری بختیاری
کاج لری بختیاری
دشتک لری بختیاری
سرپیر لری بختیاری
شهرستان فارسان فارسان لری بختیاری
جونقان لری بختیاری و ترکی قشقایی
باباحیدر لری بختیاری
شهرستان کوهرنگ کوهرنگ لری بختیاری
شهرستان کیار شلمزار لری بختیاری
شهرستان خانمیرزا آلونی لری بختیاری
شهرستان لردگان لردگان لری بختیاری
مالخلیفه لری بختیاری
منج لری بختیاری
تاریخ
چهارمحال
تپه باستانی اسکندری هفشجان اولین و بزرگترین اثر تاریخی ملی استان چهارمحال و بختیاری
منطقه چهارمحال دارای پیشنهای کهن است. براساس سفالینهها و ابزارهای سنگی ابتدایی کشف شده بروی تپههای باستانی و آثار کهن تاریخی شهر هفشجان، قدمت این استان به هزاره هفتم قبل از میلاد بر میگردد و بیانگر پیشینه ۹۰۰۰ ساله چهارمحال و بختیاری است. دیگر تپههای باستانی حوزه چهارمحال همچون در شهر کیان نیز به صورت دهکدههایی کوچک در پیش از تاریخ در دامنه دشتهای استان قرار داشتهاند.
با شروع دوره مس و سنگ یعنی ۵ تا ۷ هزار سال پیش عملاً انسانهای ساکن در منطقه چهارمحال مشغول به کار کشاورزی گردیده و به تولید مواد غذایی پرداختند. از ۵۰۰۰ سال قبل چون دیگر مناطق، دوران نگارش یا دوران تاریخی آغاز میشود. در این رابطه کشف نمونههای سفال لب واریخته ارتباط این منطقه را با مناطق خوزستان و بینالنهرین و آغاز نگارش در استان را مورد تأیید قرار میدهد.
بختیاری
سرزمین کنونی بختیاری هزاران سال است که سکونتگاه گروههای مختلف انسانی میباشد. منابع و امکانات طبیعی از قبیلِ آب، جنگل، مراتع، بارندگی مناسب، آبگیرهای فراوان و درّههای مستعد برای کشاورزی، این سرزمین را به یکی از بهترین زیستگاهها و محل تجمع و سکونت گروههای انسانی در گذشته تبدیل نموده بود. افزون بر این امکانات، در بلندیهای زاگرس و دامنههای آن، محیط مناسبی برای رویش نباتات علوفهای و گونههای مختلف حیوانات فراهم کرده بود. سرزمین بختیاری در غرب منطقه فارس و ترکنشین چهارمحال قرار دارد. بختیاری جزء ای از لرستان محسوب میشود و آن را لر بزرگ مینامیدند.
نوشتار اصلی: تاریخ لرستان
لُرستان به معنی سکونتگاه مردم لر واژهای است که به سرزمینهای لرنشین اطلاق میگردد و به معنای گستره جغرافیایی است که مردم لر در آن سکونت دارند. حدود لرستان از برخی مناطق دشتهای شرقی عراق آغاز و تا غرب و جنوب غرب ایران گستردهاست. حدود سرزمین لرستان در طول دوران دچار دگرگونی شدهاست.[۲۴][۲۵]گستره نام لرستان پیش از حکومت صفویان، سکونتگاه لرهای بختیاری، لرهای کهگیلویه و لرهای بویراحمدی را هم شامل میشد. اما پس از حکومت صفویان سکونتگاه لرهای بختیاری را منطقه بختیاری نامگذاری کردند و جغرافیای نام لرستان به حدود استان لرستان و ایلام کنونی محدود شد.
در نمودار زیر تقسیمات لرستان از ۳۰۰ هجری قمری تاکنون آورده شدهاست.
لرستان
لر کوچک لر بزرگ
لرستان فیلی
پیشکوه پشتکوه بختیاری کوه کیلویه شولستان
استان لرستان استان ایلام چهارمحال و بختیاری کهگیلویه و بویراحمد شهرستان ممسنی
وضعیت اقتصادی
هرچند استان چهار محال و بختیاری در زمینه کشاورزی، باغداری و دام داری در سطح کشور مطرح تر است اما صنعت هم در این استان از رونق خوبی برخوردار است.
پولکی و نبات از سوغاتیهای این استان میباشد.
صنعت
از مهمترین کارخانههای صنعتی استان میتوان به کارخانههای زیر اشاره کرد:
فولادشهرکرد
مالتسازی هفشجان
قند هفشجان
خمیر مایه ناغان
گچ فارسان
آرد چلیچه
فولاد فرخ شهر
فولاد بروجن
ورق خودرو چهارمحال
بروجن خودرو
لوازم خانگی برفاب شهرکرد
سیمان شهرکرد
سیمان لردگان
گچ لردگان (سردشت)
پتروشیمی لردگان
گاز کربنیک شهرکرد
نساجی حجاب شهرکرد
ریسندگی بروجن
صنایع شیر و لبنی شهرکرد
نهان گل بروجن
ظریف مصور بروجن
مجتمع کشت و صنعت شهرکرد
شرکت شیر خشک نوزاد پگاه
کارخانه سیمان شهرکرد
کارخانه سیمان شهرکرد در قلب زاگرس مرکزی در استان چهار محال و بختیاری و در ۳۵ کیلومتری شهرکرد در سال ۱۳۸۷ به بهرهبرداری رسید. این واحد تولیدی با دسترسی به معادن بسیار غنی، شرایط منحصر بفردی را در بین تولیدکنندگان داخلی به خود اختصاص داده و با اتکاء به تجارب ارزشمند مدیران، مهندسین و کارکنان و بکارگیری پیشرفتهترین تکنولوژی و ماشین آلات مدرن قادر به تولید انواع سیمانهای ۴۲۵–۱، ۵۲۵–۱، تیپ II و تیپ V با مقاومتهای بسیار بالا گردیدهاست. در سال ۱۳۹۲، کارخانه سیمان شهرکرد برای دومین سال متوالی مقام نخست تولید سیمان کشور را کسب کرد.
کارخانه مالتسازی هفشجان
کارخانه بِه مالت هفشجان باعنوان اولین و تنها کارخانه مالتسازی ایران و خاورمیانه در شهرک صنعتی هفشجان قرار دارد. نخستین کارخانه مالتسازی صنعتی کشور با ۳۰ میلیارد ریال سرمایهگذاری بخش خصوصی و شبکه بانکی در سال ۱۳۸۹ توسط مهندس رستمی در شهر هفشجان به بهرهبرداری رسید.
به مالت، بزرگترین و پیشرفتهترین واحد تولیدکنندهٔ جو جوانه زده (مالت)، گندم جوانه زده، فراوردههای آن و آرد جو در خاورمیانه است. «به مالت» به صورت تخصصی بر روی این دانههای جوانه زدهٔ ارزشمند کار کرده و نتیجهٔ این تحقیقات گسترده و ارزشمند، معرفی شدن «به مالت» به عنوان شرکت دانش بنیان و کسب مقام اول بومیسازی صنعت مالتسازی بودهاست.
کارخانه قند چهارمحال (هفشجان)
کارخانه قند هفشجان اولین واحد صنعتی استان چهارمحال و بختیاری و تنها واحد صنعتی استان تا پایان دودمان پهلوی است. عملیات اجرایی و احداث ابنیه کارخانه با ظرفیت اسمی ۱۰۰٬۰۰۰ تن تولید قند و شکر در سال ۱۳۴۸ خورشیدی در زمینهای ورودی شهر هفشجان با مساحت ۸۰ هکتار و با مشارکت کارشناسان کشور بلژیک آغاز و در سال ۱۳۵۰ با نام کارخانه قند و شکر کوروش کبیر بهطور رسمی آغاز به کار کرد. هماکنون نیز تنها مشغول به تولید محصول قند است که از زمینهای کشاورزی اطراف چغندر قند لازم که در حدود ۳۰٬۰۰۰ تن است را جهت تولید قند به این کارخانه صادر میکنند. منطقه مسکونی این کارخانه حدود ۳۰۰ نفر جمعیت دارد.
محصولات گوشتی
گوشت مرغ
استان چهار محال و بختیاری از استانهای مطرح در زمینهٔ تولید گوشت سفید است بهطوریکه هماکنون ۲۱ درصد از کل گوشت سفید (مرغ) کشور ایران در استان چهارمحال و بختیاری تولید میشود.
گوشت ماهی
استان چهار محال و بختیاری با داشتن منابع آبی غنی از استانهای مطرح در پروش ماهی است بهطوریکه مطابق آمار سال ۱۳۹۰، ۲۰ درصد ماهی سردآبی کشور در استان چهارمحال و بختیاری تولید شدهاست. استان چهار محال و بختیاری برای پنج سال متوالی است که به عنوان قطب تولید ماهیان سردآبی ایران شناخته میشود.
گوشت قرمز
استان چهار محال و بختیاری با مجموع تولیدات گوشت قرمز به اندازهٔ ۳۵ هزار تُن در سال، ۲٫۵ درصد از مجموع تولیدات گوشت قرمز کشور ایران را به خود اختصاص دادهاست.
محصولات باغی
استان چهارمحال و بختیاری به سبب موقعیت جغرافیایی ویژه و در اختیار داشتن منابع آبی غنی یکی از مساعدترین مناطق برای کشت، پرورش و تولید بادام در کشور ایران است. استان چهار محال و بختیاری با تولید بیش از ۲۰ درصد از مجموع محصول بادام کشور، رتبه اول تولید بادام در ایران را به خود اختصاص دادهاست. بیشتر باغهای بادام این استان در شهرستان سامان قرار دارند.بادام محب (پوست کاغذی) و مامایی مهمترین تولیدات شهرستان سامان میباشد که عمدتا به کشور هند صادر میشود و یکی از مهمترین منابع ارز اوری استان میباشد .
جغرافیا
استان چهارمحال و بختیاری از جمله مناطق کوهستانی فلات مرکزی ایران محسوب میشود که در بخش مرکزی رشته کوههای زاگرس بین پیش کوههای داخلی و استان اصفهان واقع شدهاست. به علت جوان بودن دوره کوهزایی و شرایط تشکیل گسلهای خاص، در این منطقه وجود بلایا و مخاطرات طبیعی بسیاری چون سیل، زلزله و رانش زمین در اکثر نقاط آن مشاهده میشود.
ارتفاعات
استان چهارمحال و بختیاری دارای ۱۶ قلهٔ مرتفع با ارتفاع بیش از سه هزار و ۵۰۰ متر مربع است. این کوهها از شمال غرب استان به جنوب شرق آن کشیده شدهاند و هر چه از غرب استان به طرف شرق آن و استان اصفهان پیش رویم از میزان ارتفاعات کاسته میشود و در نهایت به دشتهای نسبتاً وسیع همچون دشت لار، فرادنبه، کیار و گندمان میرسیم. این دشتها در مجموع نزدیک به ۲۴ درصد وسعت استان را شامل میشوند و انباشتهٔ رسوبات در آنها زمینه مساعدی برای کشاورزی به وجود آوردهاست. «زردکوه» دومین کوه بلند رشته کوه زاگرس (پس از کوه دنا) در این استان قرار گرفتهاست. مرتفعترین کوههای این استان عبارتاند از:
کوه جهان بین هفشجان
ردیف نام کوه ارتفاع
۱ زردکوه ۴۲۲۲
۲ شاه شهیدان ۴۱۰۰
۳ کوه سوخته ۴۰۰۰
۴ گره ۳۹۷۵
۵ فردان ۳۹۳۷
۶ میلی ۳۹۰۳
۷ کلار ۳۸۲۰
۸ ونک ۳۸۰۳
۹ کاکلک ۳۵۸۹
۱۰ جهان بین ۳۳۴۲
۱۱ ریگ ۳۵۴۸
آبها
به علت ماهیت کوهستانی مرتفع، که در مسیر بادهای مرطوب سیستمهای مدیترانهای قرار داشته و موجب صعود و تخلیه بار این سامانهها میگردد، این استان دارای بارش نسبتاً مناسب است به حدی که این منطقه با وجود داشتن تنها یک در صد از مساخت ایران، ده درصد از منابع آب کشور را در اختیار دارد. ریزشهای جوی و برف و باران درکوههای این استان منشأ معروفترین رودخانههای دائمی جنوب غربی و مرکزی ایران یعنی کارون و زاینده رود هستند و آبخیزهای این دو رودخانه را به ترتیب ۱۳۸۰۰ و ۲۷۲۰ کیلومتر مربع شامل میشود. زاینده رود تنها رودخانه دائمی فلات مرکزی ایران بوده و کارون نیز بزرگترین رودخانه ایران که به سبب سد سازیهای فراوان و انتقال نادرست اب به استانهای یزد واصفهان و کرمان این دو رودخانه دائمی در معرض تهدید قرار گرفتهاند.
در این استان چشمههای مختلفی نیز وجود دارد که علاوه بر ایجاد جاذبههای گردشگری و زیباییهای طبیعی زمینه مناسبی را برای ایجاد کارخانههای آب معدنی فراهم کردهاست. برخی چشمههای بزرگ و معروف این استان عبارتاند از:
چشمه دیمه
چشمه زنه هفشجان
چشمه شلمزار معروف به دریاچه
چشمه کوهرنگ
چشمه مایک
چشمه برم
چشمههای مولا و سرداب
چشمه سیاسرد
چشمه آبسرده (در بازُفت)
چشمه پیرغار(در ده چشمه)
جنگلها
جنگلهای استان چهار محال و بختیاری در گروه جنگلهای غرب و جنوب غرب کشور قرار میگیرند. بخش زیادی از این جنگلها در پنج منطقه بازفت، اردل، ناغان، لردگان، دوراهان و فلارد قرار گرفتهاند. این جنگلها با مساحتی در حدود ۳۰۷ هزار هکتار به صورت نواری از کوههای بازفت در شهرستان کوهرنگ به سمت کوههای فلارد در شهرستان لردگان کشیده شدهاند. پوشش عمدهٔ جنگلی این مناطق، تقریباً ۹۸ درصد، بلوط غرب است. حاشیه سبز رودخانه زاینده رود که میتوان گفت جزی جنگلهای مصنوعی و توریست پذیر استان میباشد.
مخاطرات محیط زیستی
این استان نیز همچون سایر نقاط کشور دستخوش مسائل زیستمحیطی گوناگونی است. از سویی خشکسالی منابع آبی این استان را تهدید میکند و پربارشترین استان کشور را به رده یازدهم کمبارشترین استانها رسانیدهاست و از سوی دیگر طرحهای گوناگون انتقال آب تهدیدات مختلفی را علیه محیط زیست استان بسیج کردهاست.[۴۱]
جاذبههای طبیعی و گردشگری
گردشگاه چشمه زنه هفشجان
نوشتار اصلی: گردشگاه چشمه زنه هفشجان
گردشگاه چشمه زنه در ارتفاعات جهان بین هفشجان
گردشگاه چشمه زنه هفشجان در دامنهکوه جهان بین و ۲ کیلومتری هفشجان و ۲۰ کیلومتری شهرکرد واقع شدهاست. در روز طبیعت هرسال بیش از ۱۰ هزار نفر از گردشگاه چشمه زنه و طبیعت زیبای آن دیدن میکنند. این گردشگاه از مهمترین جاذبههای گردشگری نزدیک به شهرکرد مرکز کنونی استان چهارمحال و بختیاری است و آب معدنی و لالههای واژگون آن از مهمترین ویژگیهای آن میباشد. به منظور تأمین بخشی از آب کشاورزی دشت هفشجان، سدی در ۲۰ کیلومتری جنوب شهرکرد و شمال کوه جهانبین و ۳ کیلومتری شهر هفشجان بر روی این چشمه احداث شدهاست. این سد خاکی با هسته رسی، دارای مخزنی به حجم ۱/۳ میلیون مترمکعب میباشد. طول تاج سد ۴۱۰ متر و عرض تاج آن ۸ متر و ارتفاع از روی پی در عمیقترین ناحیه ۴۲ متر است.در وجه تسمیه نام چشمه زنه باید توجه داشت که نام زنه به علت زایش چشمهای جوشان در کوه جهان بین هفشجان میباشد.
روستای پلکانی سرآقاسید
این روستا قدمت ۶۰۰ ساله تاریخی دارد و در شهرستان کوهرنگ واقع شده است.بیشتر مردم این روستا عشایر و بعضی دیگر از آنها کشاورز هستند.روستای سرآقاسید به دلیل معماری پلکانی خود به ماسوله زاگرس شهرت دارد.میتوان گفت این روستا تنها روستایی از ایران است که هنوز زندگی به دوال گذشته و با جمعیتی بالغ بر ۳۰۰۰ نفر جریان دارد این در حالی است که جمعیت ماسوله حدود ۳۰۰ نفر می باشد.
پارک جنگلی سرچشمه فرخشهر
پارک سرچشمه فرخشهر با مساحتی بالغ بر۱۲۰ هزار مترمربع دارای چشمهای پراز آب وفضای سبز زیبا و چشمنواز و جنگلی است.
اولین چیزی که دربدو ورود چشم هربینندهای راخیره میسازد آب نمای زیبای این پارک که بر روی استخرهای پارک قرار دارد. اساس آبادانی وشکلگیری پارک سرچشمه فرخ شهر چشمهای است که در بالای پارک قرار گرفتهاست، این چشمه بسیار با ارزش که درمسیر خودبرکت و زیبائی و شکوفائی را به ارمغان میآورد و جاذبههای دلنشینی را به وجود آوردهاست. بخشی دیگری از آب چشمه پس از عبور از پارک مسیر جویهای شهر را طی میکند و لطافت و سرسبزی را به درختان و گلهای سطح شهر هدیه میکند. این پارک یکی از قدیمیترین پارکها در استان چهار محال و بختیاری است و هرساله در فصل بهار و تابستان میزبان ورود خیل مسافران است. یکی از ویژگیهای منحصر به فرد این پارک دارا بودن درختان قدیمی و کهنسال است که زیبایی خاصی به این پارک داده است.این پارک دارای تمام امکانات رفاهی و اقامتی میباشد .
تالاب چغاخور
نوشتار اصلی: تالاب چغاخور
تالاب بینالمللی چغاخور حدود دوهزار و ۳۰۰ هکتار مساحت دارد و در دامنه ارتفاعات سه هزار و ۸۳۰ متری برآفتاب و کلار در نزدیک شهر بلداجی از توابع شهرستان بروجن قرار دارد. فاصله تالاب تا مرکز چهارمحال و بختیاری ۶۰ کیلومتر است و ویژگی منحصربهفرد این تالاب، زیست نوعی ماهی به نام ماهی گورخری است. چشمانداز بدیع و پرواز پرندگان مهاجر و بومی، این تالاب را در ردیف یکی از کانونهای مهم جذب گردشگری کشور و چهارمحال بختیاری قرار دادهاست.
با این حال چغاخور نیز مانند بسیاری از تالابهای کشور با خطر رو به روست، اما خطری که چغاخور را تهدید میکند نه بیآبی که غرق شدن در آب است. به گفته هومان خاکپور، کارشناس منابع طبیعی، میخواهند از جایی که فرسایش آبی بالاست آب را به این تالاب منتقل کنند و به این ترتیب آبی که وارد تالاب خواهد شد پر از رسوب است. اگر این آب داخل تالاب بیاید علاوه بر این که ارتفاع آب بیش از شش متر میشود و ویژگی تالابی چغاخور از بین میرود، خسارات دیگری هم وارد میشود. خود آب با این سرعتی که وارد تالاب میشود یک جریان رودخانهای درست میکند که به دلیل جریان تند آب کل اکوسیستم تالاب را از بین خواهد برد. علاوه بر این، آن رسوباتی که با حجم زیاد وارد تالاب میشود کل رویشگاه کف تالاب را از بین میبرد.
پل زمان خان
یکی از بناهای تاریخی واقع در شهرستان سامان است که دارای دو دهانه، ۳۰ متر طول و ارتفاع ۱۲ متری است. پل زمانخان بر روی رودخانه زاینده رود بر روی سهپایه سنگی طبیعی بنا شده و در ۲۲ کیلومتری شمال شهرکرد قرار دارد. این پل در زمان صفوی توسط زمان خان نفر از ایل نفر ساخته شدهاست. این پل یکی از مقاصد اصلی گردشگران داخلی وخارجی بوده و سالانه پذیرای میلیونی مسافران و طبیعت دوستان میباشد. تمامی خدمات رفاهی و سیاحتی از قبیل بازارچه سنتی و صنایع دستی، خدماتی، اسکان و سرگرمی از قبیل پارکهای بازی کودکان و ورزشهای آبی رفتینگ (رودگردی) و کایاک در محل پل زمانخان ارائه میگردد.
چشمه سرداب رستمآباد
چشمه سرداب رستمآباد در فاصله ۷۰ کیلومتری شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد این چشمه با دبی آب ۱۱۰۰۰ لیتر در ثانیه در ردیف پرآبترین چشمههای کشور قرار دارد.
چشمهدیمه
نوشتار اصلی: دیمه (چشمه)
چشمهدیمه، سرچشمه اصلی زایندهرود قبل از ایجاد تونلهای کوهرنگ، در ۱۰ کیلومتری چلگرد و مجاور روستای دیمه قرار دارد. آب این چشمه از گواراترین آبهای جهان است و خواص درمانی از قبیل جلوگیری از پوسیدگی دندان و درمان سنگ کلیه دارد. مناظر چشمگیر و فضاسازی اطراف چشمه، این مکان را در ردیف زیباترین گردشگاههای شهرستان کوهرنگ قرار دادهاست. فاصله این جاذبه گردشگری تا شهرکرد ۱۲۰ کیلومتر است.
چشمهٔ کوهرنگ
چشمهٔ کوهرنگ با دبیِ آب زیاد از دامنههای «زردکوه» سرچشمه میگیرد و پس از گذر از پیچ و خم فراوان به دریاچهٔ سد کوهرنگ میریزد و از تونل اول کوهرنگ وارد زایندهرود میشود. مناظر بسیار زیبای طبیعیِ اطراف چشمه و حضور عشایر در منطقه، زیبایی آن را دوچندان کردهاست. چشمهٔ کوهرنگ نیز تا شهرکرد ۱۲۰ کیلومتر فاصله دارد.
چشمهبرم لردگان
چشمهبرم در شهر لردگان با شهرکرد ۱۵۰ کیلومتر فاصله دارد. این چشمه علاوه بر تأمین آب کشاورزی، یکی از سرشاخههای کارون است و چشمانداز زیبایی را برای شهر لردگان بهوجود آوردهاست. اطراف این چشمه به صورت پارکی برای تفرج گردشگران است. این چشمه در محلهٔ ساطح لردگان واقع است که مظهر شهر لردگان است.
آبشارِ آتشگاه
نوشتار اصلی: آبشار آتشگاه
این آبشار در ۱۹۰ کیلومتریِ شهرکرد و در ۴۰ کیلومتریِ شهر لُردگان در درهای به طول دو کیلومتر قرار دارد. مسیر این آبشار از محلِ چشمه تا اتصال به رودخانه’خرسان’ را فضایی سرسبز از انواع درختان و گیاهانِ جنگلی فراگرفته و شیبِ زیاد و پستی و بلندیهای دره، آبشارهای کوچک متعددی را در آن ایجاد کردهاست. پیوندِ عناصر طبیعی مانند دره، سبزهزار و اقلیم مناسب، فضای بسیار فرح بخشی را برای گشت و گذار در این مکان پدیده آوردهاست..
آبشار درهعشق
آبشار درهعشق، در منطقه ‘مشایخ’ شهرستان اردل در مجاورت روستای درهعشق در ۱۱۰ کیلومتری شهرکرد واقع است. این آبشار بیش از یکصد متر ارتفاع دارد و در کنار آن رود کارون جاری است. این آبشار در ترکیب با شالیزارهای روستاهای دره عشق و دورک شاهپوری فضای شگفتانگیزی را به وجود آوردهاست.
پارک جنگلی پروز
پارک جنگلی پروز در منتهیالیه جنوب چهارمحال بختیاری و در فاصله ۵۰ کیلومتری شهر لردگان قرار دارد. گردشگاه زیبای ‘پروز’ با طبیعت بهشتی خود در امتداد درهای سبز قرار گرفتهاست. فضای دنج و خلوت، سایه سار درختان بلند و قد کشیده پارک، چشمههای زلال متعدد، شالیزارهای پراکنده و درختان جنگلی اطراف، تصویری زیبا از طبیعت زیبا را جلوی چشم بیننده به نمایش میگذارد.
چشمه سیاسرد
سیاسرد، گردشگاهی در ۶ کیلومتری جنوب بروجن است که هوایی خنک، مفرح و مطبوع و درختانی زیبا و کهنسال با قدمتی بیش از ۵۰۰سال دارد. هوای خنک و مطبوع و سایهسار درختان کهنسال موجود در اطراف چشمه سیاسرد مکانی بسیار زیبا برای تفرج و استراحت باشندگان شهر بروجن و سایر گردشگران پدیدآورده است، بهطوریکه همه روزه و به ویژه در روزهای تعطیل این مکان شاهد حضور شمار زیادی از مسافران و گردشگران از استانهای همجوار میباشد. فضاسازیهای مناسب اطراف چشمه، نزدیکی راه و دسترسی آسان، بر طرفداران این کانون گردشگری افزوده و میل به بازدید از این گردشگاه را دوچندان نمودهاست: امکانات و تسهیلات تفریحی، گردشگری، حمل و نقل، اسکان و جاده آسفالته، فضای سبز، سرویس بهداشتی، سکوی نشیمن، دسترسی به واحدهای اقامتی و پذیرایی شهر بروجن، تجهیزات بازی کودکان، پارکینگ، آب آشامیدنی.
این تفریحگاه، دارای چشمهای است که منابع آبی آن در زیر کوه سیاسرد واقع شدهاند. این چشمه در سالهای آبسالی دارای حجم آب زیاد و گوارایی است. در اطراف این چشمه، باغها و ویلاهای زیادی ساخته شدهاند که کوچهباغهای باصفایی را تشکیل دادهاند. این تفریحگاه در تابستان، به علت خنکا و مطبوعیت هوا، مورد توجه شهروندان شهر بروجن و شمار زیادی از شهروندان شهر اصفهان و شهرستانهای تابع آن (همچون شهرضا، دهاقان، مبارکه و نجفآباد که آب و هوای گرمتری دارند) قرار گرفتهاست. در فصل زمستان، پیست اسکی طبیعی و آماتور بر روی کوه سیاسرد توسط علاقهمندان برپا میشود. طی چند سال اخیر سیاسرد زیبا و زیباتر شدهاست بهطوریکه در سال ۸۶ به عنوان گردشگاه ملی معرفی گردید و در سالهای اخیر گردشگاه نمونه استان برگزیده شد. از دیگر جذابیتهای سیاسرد پیادهروی در جاده منتهی به آن است که همیشه ورزشکاران این راه را پیاده یا با دوچرخه طی میکنند تا به سیاسرد برسند و پس از استراحت در زیر درختان تنومند آن و آشامیدن آب گوارا از چشمه آن دوباره مسیر ۶ کیلومتری ان را بازمیگردند.
آبشار تونل کوهرنگ
نوشتار اصلی: تونل کوهرنگ
این آبشار از سرازیر شدن آب تونل اول کوهرنگ به وجود آمدهاست. این تونل به منظور انتقال آب چشمه کوهرنگ و دیگر چشمهها به زاینده رود ایجاد شدهاست. تلاش برای انتقال این آب به زمانهای قدیم برمیگردد.
غار سراب
نوشتار اصلی: غار سراب
‘غار سراب’ در ۵۶ کیلومتری جنوب غربی شهرکرد و هفت کیلومتری شهر ‘باباحیدر’ در مسیر درهای زیبا و در مجاورت روستای’امیدآباد’ قرار گرفتهاست. این غار شگفتانگیز دو دهانه دارد و به دلیل وجود موانع طبیعی بیش از ۶۰۰ متر از آن قابل دسترسی نیست. از یکی از دهانههای غار، آبی خروشان و خنک بیرون میآید.
ارتفاع سقف غار در بعضی از نقاط به ۱۵ متر میرسد. در دالان طویل غار قندیلهای آهکی زیبا وجود دارد.
پیرِ غار
در جنوب روستای دهچشمه به فاصله شش کیلومتری فارسان و ۳۸ کیلومتری جنوب غربی شهرکرد گردشگاهی با صفا قرار دارد که به پیرِ غار شهرت یافتهاست. بر روی قسمتی از تپهٔ سنگیِ مشرف به این گردشگاه، سه کتیبه به خط نستعلیق به دستور خسروخانِ سردار ظفر بختیاری حک شدهاست. متن این کتیبهها مجملی از شرح لشکرکشی بختیاریها به اصفهان و تهران و نقشِ سردارانِ بختیاری در سرکوب استبداد صغیر و سقوطِ محمدعلی شاه در واقعهٔ مشروطیت است.
مجموعه عوامل گردشگاه از جمله کتیبههای ارزشمند تاریخی، چشمهٔ پرآب، سایه سار درختان، آبشار زیبا و بلند، کوههای اطراف و غار موجود در محل، روزانه پذیرای صدها گردشگر است.
رود ارمند
رودخانه ارمند در روستای ارمند، شهرستان لردگان نیز از نقاط دیدنی این استان است.این رودخانه یکی از مهمترین سایتهای رفتینگ در سطح کشور بوده و سالانه بسیاری از ورزش دوستان جهت انجام ورزش مهیج رفتینگ به این رودخانه مراجعه میکنند این رودخانه در نهایت به سد کارون ۴ میرسد و پس از ملحق شدن به رودخانه بازفت روانه دشتهای خوزستان میشوند.
و روستای زیبای یاسه چای